Khi mang thai, nhiều phụ nữ thường gặp phải tình trạng bà bầu bị căng cơ chân, nhất là vào ban đêm. Tình trạng này gây đau nhức, chuột rút đột ngột ở bắp chân, làm mẹ bầu mất ngủ và cảm thấy mệt mỏi. Không chỉ gây khó chịu, việc bà bầu bị căng cơ chân còn ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe hàng ngày. Vậy nguyên nhân vì sao bà bầu bị căng cơ chân và có cách nào khắc phục hiệu quả? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ và biết cách phòng tránh.
Bà bầu bị căng cơ chân là gì?
Căng cơ chân ở bà bầu là hiện tượng các nhóm cơ – đặc biệt là cơ bắp chân – co cứng lại một cách bất ngờ và không kiểm soát được, gây ra cảm giác đau nhức, khó chịu. Đôi khi, bà bầu có thể bị chuột rút – tức là các cơ co thắt mạnh, khiến chân bị co rút và đau dữ dội.
Hiện tượng này thường xảy ra vào ban đêm hoặc khi thay đổi tư thế, có thể kéo dài từ vài giây đến vài phút, khiến mẹ bầu thức giấc, ngủ không ngon giấc. Một số trường hợp, cảm giác mỏi, căng cơ còn kéo dài đến sáng hôm sau, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
Nguyên nhân bà bầu bị căng cơ chân
Sự thay đổi sinh lý khi mang thai
Khi thai nhi phát triển, tử cung ngày càng lớn dần lên và chèn ép vào các mạch máu ở vùng chậu và chân, làm cản trở quá trình lưu thông máu trở về tim. Điều này khiến các cơ vùng chân dễ bị thiếu oxy, chất dinh dưỡng, tăng nguy cơ co rút cơ. Ngoài ra, sự thay đổi hormone trong thai kỳ cũng làm ảnh hưởng đến hoạt động thần kinh – cơ, khiến các cơ bắp trở nên nhạy cảm, dễ bị kích thích dẫn đến căng cơ.
Thiếu dưỡng chất
Bà bầu thường có nguy cơ thiếu hụt các khoáng chất như canxi, magie, kali – đây là những yếu tố quan trọng giúp duy trì chức năng bình thường của cơ bắp. Khi thiếu các chất này, các tế bào cơ trở nên “kích động” hơn, dễ xảy ra các cơn co thắt bất thường, gây nên cảm giác căng cơ, chuột rút.
Thói quen sinh hoạt
Việc đứng, ngồi lâu một tư thế hoặc lười vận động trong thời gian mang thai có thể khiến máu lưu thông kém, dẫn đến tình trạng ứ đọng và gây căng cơ. Ngược lại, nếu vận động quá sức, đi lại quá nhiều hoặc mang vác nặng cũng có thể khiến các cơ chân bị mỏi, dẫn đến chuột rút vào ban đêm. Uống ít nước khiến cơ thể bị mất cân bằng điện giải, tăng nguy cơ căng cơ.
Nguyên nhân khác
Tăng cân nhanh trong thai kỳ khiến áp lực lên đôi chân ngày càng lớn, làm cơ bắp chân phải hoạt động nhiều hơn bình thường. Ngoài ra, việc đi giày dép không phù hợp, quá chật hoặc không có phần đệm êm cũng góp phần gây đau nhức, căng cơ cho bà bầu.
Bà bầu bị căng cơ chân có nguy hiểm không?
Trong phần lớn các trường hợp, tình trạng căng cơ chân ở bà bầu không quá nguy hiểm, chỉ gây cảm giác khó chịu, đau nhức và làm giảm chất lượng giấc ngủ. Tuy nhiên, nếu hiện tượng này xảy ra thường xuyên, kéo dài, sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần của mẹ bầu – dễ mệt mỏi, mất ngủ, suy giảm sức đề kháng.
Đặc biệt, nếu bà bầu có các dấu hiệu bất thường đi kèm như sưng, đỏ, đau nhiều ở một bên chân, chân nóng hoặc nổi mạch máu bất thường thì cần cảnh giác với nguy cơ huyết khối tĩnh mạch sâu – một biến chứng nguy hiểm trong thai kỳ. Khi đó, cần đến cơ sở y tế để được khám và tư vấn kịp thời.
Cách khắc phục căng cơ chân khi mang thai
Biện pháp xử lý khi bị căng cơ
- Ngay khi bị căng cơ hoặc chuột rút, bà bầu nên duỗi thẳng chân, nhẹ nhàng kéo mũi bàn chân về phía đầu gối. Động tác này giúp làm giãn cơ bắp chân, giảm đau nhanh chóng.
- Massage nhẹ nhàng vùng cơ bị căng để kích thích lưu thông máu, làm dịu cảm giác đau mỏi.
- Ngâm chân bằng nước ấm trước khi đi ngủ không chỉ giúp thư giãn cơ bắp mà còn cải thiện giấc ngủ, hạn chế chuột rút ban đêm.
- Có thể chườm ấm hoặc dán cao lên vùng cơ bị căng để tăng cường tuần hoàn máu, giúp cơ nhanh chóng phục hồi.
Thay đổi thói quen sinh hoạt
- Tăng cường vận động nhẹ nhàng như đi bộ, tập yoga dành cho bà bầu, hoặc thực hiện các động tác xoay cổ chân, nâng cao chân tại chỗ giúp cơ bắp linh hoạt, giảm nguy cơ căng cơ.
- Tránh ngồi xổm, ngồi bắt chéo chân quá lâu hoặc đứng một chỗ trong thời gian dài.
- Nằm nghiêng về bên trái khi ngủ giúp giảm áp lực lên các mạch máu lớn, cải thiện lưu thông máu về tim, hạn chế phù nề và căng cơ.
- Kê gối dưới chân khi nằm hoặc khi nghỉ ngơi để máu lưu thông tốt hơn.
Chế độ dinh dưỡng
- Bổ sung đầy đủ canxi, magie, kali qua các loại thực phẩm giàu khoáng chất như: sữa, các sản phẩm từ sữa, chuối, rau xanh đậm, các loại hạt (hạnh nhân, óc chó…), cá hồi, ngũ cốc nguyên hạt…
- Uống đủ nước mỗi ngày để duy trì sự cân bằng điện giải và tránh mất nước – nguyên nhân gây co rút cơ.
- Ăn uống cân bằng, hạn chế tăng cân quá mức để giảm áp lực lên đôi chân và hệ cơ xương.
Chăm sóc và phòng ngừa
- Lựa chọn giày dép phù hợp, êm ái, có phần đệm tốt, không bó sát bàn chân.
- Thường xuyên thay đổi tư thế khi làm việc, vận động nhẹ nhàng giữa các khoảng thời gian nghỉ ngơi.
- Kê chân lên cao khi ngồi nghỉ hoặc ngủ để hạn chế phù nề, giúp máu lưu thông dễ dàng hơn.
Khi nào bà bầu cần đi khám?
Tuy phần lớn trường hợp căng cơ chân ở bà bầu là lành tính, nhưng cần lưu ý đi khám ngay nếu gặp các biểu hiện sau:
- Tình trạng căng cơ diễn ra thường xuyên, kéo dài, không thuyên giảm dù đã áp dụng các biện pháp tại nhà.
- Đau kèm theo các dấu hiệu bất thường: sưng, đỏ, nóng, đau nhiều ở một bên chân, khó đi lại, cảm giác tê bì lan rộng.
- Có tiền sử bệnh lý tim mạch, huyết khối hoặc các bệnh lý khác liên quan đến tuần hoàn.
Khi đó, bác sĩ sẽ thăm khám, chỉ định xét nghiệm cần thiết để loại trừ các nguy cơ bệnh lý tiềm ẩn và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp cho bà bầu.
Kết luận
Căng cơ chân là hiện tượng khá phổ biến và thường gặp ở bà bầu, nhất là trong giai đoạn tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba. Tuy không quá nguy hiểm nhưng tình trạng này có thể gây đau nhức, khó chịu, làm giảm chất lượng giấc ngủ và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của mẹ bầu. Việc bổ sung dinh dưỡng hợp lý, duy trì vận động nhẹ nhàng và chăm sóc cơ thể đúng cách là những giải pháp đơn giản, hiệu quả giúp phòng tránh và giảm thiểu tình trạng căng cơ chân trong thai kỳ.
Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, mẹ bầu nên chủ động đi khám để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
