Tiêm dịch khớp gối là một thủ thuật y khoa, trong đó bác sĩ sử dụng kim tiêm chuyên dụng để đưa thuốc hoặc dung dịch đặc biệt vào trong ổ khớp gối. Mục tiêu chính của phương pháp này là giảm viêm, giảm đau, cải thiện chức năng vận động, hỗ trợ quá trình phục hồi cho những người bị tổn thương hoặc thoái hóa khớp gối.
Hiện nay, tiêm dịch khớp gối đóng vai trò quan trọng trong điều trị các bệnh lý về khớp như: thoái hóa khớp gối, viêm khớp gối, tràn dịch khớp gối sau chấn thương, hoặc một số trường hợp chấn thương sụn khớp. Nhờ thủ thuật này, người bệnh có thể giảm nhanh các triệu chứng khó chịu, hạn chế sử dụng thuốc giảm đau đường uống và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Khi nào cần tiêm dịch khớp gối?
Không phải mọi trường hợp đau khớp gối đều cần tiêm dịch. Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm dịch khớp gối trong những tình huống sau:
- Viêm khớp gối mạn tính hoặc cấp tính: Khi các phương pháp điều trị nội khoa như dùng thuốc uống, vật lý trị liệu không còn đáp ứng tốt.
- Thoái hóa khớp gối: Đặc biệt là giai đoạn vừa và nhẹ, khi chức năng khớp chưa tổn thương nghiêm trọng.
- Sau chấn thương: Có thể tiêm sau khi đã hút sạch dịch thừa trong khớp để giảm viêm và kích thích phục hồi mô sụn.
- Tràn dịch khớp gối tái phát: Giúp kiểm soát tình trạng sưng, đau, hạn chế khả năng vận động.
- Một số trường hợp đặc biệt: Điều trị viêm khớp tự miễn, chấn thương sụn chêm hoặc dây chằng.
Chống chỉ định: Tiêm dịch khớp gối không áp dụng cho các trường hợp:
- Nhiễm khuẩn khớp, viêm mô tế bào quanh khớp.
- Bệnh nhân rối loạn đông máu chưa kiểm soát.
- Người bị dị ứng với các thành phần của thuốc tiêm.
- Tiểu đường chưa ổn định, có nguy cơ nhiễm trùng cao.
Các loại dịch hoặc thuốc được tiêm vào khớp gối
Corticosteroid (thuốc chống viêm)
Đây là nhóm thuốc phổ biến được sử dụng để giảm nhanh tình trạng viêm và đau trong khớp. Tiêm corticoid giúp kiểm soát các đợt cấp của viêm khớp hoặc tràn dịch. Tuy nhiên, chỉ nên sử dụng trong một số trường hợp nhất định và không lạm dụng vì có thể gây tác dụng phụ (mỏng sụn khớp, loãng xương nếu dùng kéo dài).
Hyaluronic Acid (tiêm nhờn khớp)
Hay còn gọi là tiêm dịch nhờn, phương pháp này bổ sung chất bôi trơn tự nhiên cho ổ khớp, tăng độ nhớt của dịch khớp, giảm ma sát khi vận động, bảo vệ bề mặt sụn khớp và hỗ trợ phục hồi chức năng vận động. Tiêm hyaluronic acid thích hợp cho người bị thoái hóa khớp gối ở mức độ nhẹ – trung bình, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống, giảm đau lâu dài mà ít tác dụng phụ.
PRP (huyết tương giàu tiểu cầu)
PRP là liệu pháp sử dụng chính máu tự thân của bệnh nhân, tách lấy phần huyết tương giàu tiểu cầu và tiêm trực tiếp vào khớp gối. Tiểu cầu trong PRP chứa nhiều yếu tố tăng trưởng, có tác dụng kích thích tái tạo mô sụn, làm lành các tổn thương nhỏ, hỗ trợ phục hồi sớm. Đây là giải pháp mới, an toàn, phù hợp với bệnh nhân thoái hóa khớp gối nhẹ, không dung nạp thuốc chống viêm.
Thuốc sinh học (Biologics)
Trong một số trường hợp đặc biệt như viêm khớp tự miễn (viêm khớp dạng thấp), bác sĩ có thể chỉ định tiêm thuốc sinh học vào khớp để kiểm soát đáp ứng viêm và làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Tuy nhiên, thuốc này khá đắt và cần được chỉ định nghiêm ngặt.
Quy trình tiêm dịch khớp gối
Quy trình tiêm dịch khớp gối cần thực hiện đúng chuẩn y khoa để đảm bảo an toàn và hiệu quả:
Bước 1: Thăm khám, chẩn đoán
Bác sĩ tiến hành khám lâm sàng, đánh giá chức năng khớp, kiểm tra các yếu tố nguy cơ. Trong nhiều trường hợp, có thể chỉ định chụp X-quang hoặc MRI để xác định mức độ tổn thương và loại trừ các chống chỉ định.
Bước 2: Vệ sinh, sát khuẩn vùng tiêm
Vùng da quanh gối được làm sạch và sát trùng cẩn thận để phòng tránh nguy cơ nhiễm trùng khớp.
Bước 3: Thực hiện thủ thuật
Bác sĩ xác định vị trí tiêm thích hợp, thường là bên cạnh hoặc phía trên xương bánh chè. Đối với những trường hợp có tràn dịch nhiều, bác sĩ có thể hút dịch thừa ra trước, sau đó tiến hành tiêm thuốc vào ổ khớp.
Bước 4: Theo dõi sau tiêm
Người bệnh được hướng dẫn nghỉ ngơi, hạn chế vận động mạnh trong 24–48 giờ đầu. Bác sĩ theo dõi các dấu hiệu bất thường như sưng, đau tăng, sốt hoặc dấu hiệu viêm tại chỗ để xử lý kịp thời.
Tiêm dịch khớp gối có đau không?
Một trong những băn khoăn phổ biến nhất là tiêm dịch khớp gối có đau không. Trên thực tế, cảm giác khi tiêm khá nhẹ nhàng, thường chỉ là nhói nhẹ hoặc căng tức thoáng qua trong lúc kim tiêm chạm vào khoang khớp. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ có thể gây tê tại chỗ để giảm cảm giác đau, giúp người bệnh yên tâm hơn. Đau sau tiêm thường nhẹ, tự hết sau 1–2 ngày. Nếu có sưng đau nhiều, người bệnh nên liên hệ lại bác sĩ để được kiểm tra.
Hiệu quả và thời gian tác dụng của tiêm dịch khớp gối
Hiệu quả của tiêm dịch khớp gối phụ thuộc vào loại thuốc, tình trạng bệnh và phác đồ kết hợp.
- Corticosteroid: Giảm đau nhanh chỉ sau vài giờ, hiệu quả kéo dài từ vài tuần đến 1–2 tháng.
- Hyaluronic Acid: Tác dụng chậm hơn, thường thấy rõ sau 1–2 tuần và có thể duy trì từ 4–6 tháng.
- PRP: Hiệu quả rõ sau 2–4 tuần, có thể kéo dài tới 12 tháng nếu kết hợp tốt với vật lý trị liệu, thay đổi lối sống.
Hiệu quả tổng thể sẽ tốt hơn nếu người bệnh kết hợp với chế độ dinh dưỡng, luyện tập phù hợp và tuân thủ hướng dẫn bác sĩ.
Rủi ro và tác dụng phụ có thể gặp
Mặc dù tiêm dịch khớp gối là thủ thuật khá an toàn, vẫn có thể xuất hiện một số rủi ro như:
- Đau, sưng nhẹ tại vị trí tiêm: Thường chỉ kéo dài 1–2 ngày, có thể chườm lạnh để giảm sưng.
- Nhiễm trùng khớp: Rất hiếm gặp nếu thực hiện đúng quy trình vô khuẩn, tuy nhiên có thể gây biến chứng nặng nếu không được xử lý kịp thời.
- Phản ứng dị ứng: Một số người có thể dị ứng với thuốc hoặc các thành phần tiêm, gây sưng, nóng đỏ tại chỗ.
- Thoái hóa sụn khớp nhanh hơn nếu lạm dụng corticoid: Chỉ nên tiêm tối đa 3–4 lần/năm, không nên lạm dụng.
Lưu ý sau khi tiêm dịch khớp gối
- Nghỉ ngơi 24–48 giờ: Tránh các hoạt động mạnh, không tập thể thao cường độ cao ngay sau khi tiêm.
- Chườm lạnh nhẹ: Nếu có sưng hoặc đau, có thể chườm lạnh 10–15 phút/lần, mỗi ngày 2–3 lần trong 1–2 ngày đầu.
- Theo dõi phản ứng: Nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như đau tăng, sốt, đỏ nóng tại chỗ tiêm, cần báo ngay cho bác sĩ.
- Tuân thủ lịch tái khám: Để bác sĩ đánh giá hiệu quả và quyết định phác đồ điều trị tiếp theo.
- Kết hợp vật lý trị liệu, kiểm soát cân nặng: Duy trì vận động nhẹ nhàng, giảm áp lực lên khớp gối, xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh.
Giá tiêm dịch khớp gối ở Việt Nam (tham khảo)
Chi phí tiêm dịch khớp gối tại Việt Nam khá đa dạng, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại thuốc/dịch tiêm, cơ sở y tế, tình trạng khớp của người bệnh và các dịch vụ đi kèm (thăm khám, siêu âm hướng dẫn, xét nghiệm trước tiêm…). Dưới đây là mức giá tham khảo phổ biến nhất hiện nay:
Tiêm corticoid khớp gối
- Giá tham khảo: 500.000 – 1.500.000 VNĐ/lần tiêm
- Bao gồm: Tiền thuốc, dụng cụ tiêm, phí thực hiện thủ thuật
- Lưu ý: Không nên lạm dụng, thường được chỉ định tiêm tối đa 3–4 lần/năm
Tiêm hyaluronic acid (tiêm nhờn khớp gối)
- Giá tham khảo: 2.000.000 – 5.000.000 VNĐ/lần tiêm
- Tùy vào loại thuốc: Xuất xứ Mỹ, châu Âu (giá cao hơn) hoặc Hàn Quốc, Trung Quốc (giá thấp hơn)
- Phác đồ: Thường cần 3–5 mũi, tiêm cách nhau mỗi tuần
Tiêm PRP (huyết tương giàu tiểu cầu)
- Giá tham khảo: 3.000.000 – 7.000.000 VNĐ/lần tiêm
- Chi phí cao hơn: Do sử dụng công nghệ chiết tách máu tự thân, quy trình vô khuẩn nghiêm ngặt
- Phác đồ: 1–3 mũi/lộ trình, tùy tình trạng bệnh
Tiêm thuốc sinh học hoặc thuốc đặc trị khác
- Giá tham khảo: 5.000.000 – 20.000.000 VNĐ/lần tiêm
- Chỉ định đặc biệt: Chủ yếu dùng cho bệnh lý tự miễn, viêm khớp dạng thấp, cần theo dõi sát bởi chuyên gia
Lưu ý quan trọng:
- Nên chọn cơ sở uy tín, bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn và hiệu quả lâu dài.
- Giá trên chỉ mang tính chất tham khảo, có thể chênh lệch tùy vào từng bệnh viện, phòng khám, khu vực (TP.HCM, Hà Nội, các tỉnh).
- Một số cơ sở y tế chất lượng cao hoặc bệnh viện quốc tế có thể có chi phí cao hơn.
- Ngoài chi phí tiêm, người bệnh còn có thể tốn thêm phí thăm khám, siêu âm/chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm dịch khớp…
Xem thêm: 8 loại cây thuốc nam chữa tràn dịch khớp
Kết luận
Tiêm dịch khớp gối là phương pháp điều trị tiên tiến, hiệu quả giúp kiểm soát viêm, giảm đau, phục hồi chức năng vận động trong các bệnh lý khớp gối như thoái hóa, viêm khớp, chấn thương. Tuy nhiên, thủ thuật này cần được chỉ định và thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa, kết hợp chăm sóc – luyện tập đúng cách để đạt hiệu quả tối ưu và tránh rủi ro không mong muốn.
