Thoát vị đĩa đệm là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau lưng và cổ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Rất nhiều người bệnh sau khi được chẩn đoán đều có chung một thắc mắc: “Thoát vị đĩa đệm mất bao lâu thì khỏi?” Câu trả lời không đơn giản vì thời gian phục hồi phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thời gian hồi phục, dấu hiệu cải thiện và cách rút ngắn quá trình điều trị hiệu quả.
Thoát vị đĩa đệm là gì? Triệu chứng điển hình
Đĩa đệm là cấu trúc nằm giữa các đốt sống, đóng vai trò như bộ giảm xóc, giúp cột sống linh hoạt và chịu lực tốt. Khi phần nhân nhầy bên trong đĩa đệm thoát ra ngoài qua vết rách ở vòng sợi bao quanh, hiện tượng thoát vị đĩa đệm xảy ra. Phần nhân này có thể chèn ép rễ thần kinh cột sống, gây ra những cơn đau dữ dội và hạn chế vận động.
Một số dạng thoát vị đĩa đệm thường gặp:
- Thoát vị cột sống thắt lưng: Gây đau lưng dưới, lan xuống mông, chân, thậm chí đến bàn chân. Cơn đau thường xảy ra một bên, như điện giật, tăng khi ngồi lâu, đi bộ hoặc cúi người.
- Thoát vị cột sống cổ: Gây đau cổ, lan sang vai, tay, kèm tê bì hoặc yếu cơ tay.
- Thoát vị không chèn ép thần kinh: Có thể không gây đau rõ ràng, chỉ cảm giác khó chịu vùng thắt lưng.
- Thoát vị có chèn ép rễ thần kinh: Triệu chứng rõ ràng hơn như đau, tê, yếu cơ ở vùng chi tương ứng.
Thoát vị đĩa đệm có thể khởi phát đột ngột hoặc phát triển âm thầm theo thời gian, đôi khi đi kèm với những đợt đau lưng không liên tục.
Thoát vị đĩa đệm bao lâu thì khỏi?
Thời gian hồi phục thoát vị đĩa đệm không có một con số cố định cho mọi bệnh nhân. Theo các chuyên gia, triệu chứng bệnh có thể cải thiện trong vài tuần đến vài tháng, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
- Mức độ tổn thương của đĩa đệm.
- Vị trí thoát vị (thắt lưng hay cổ).
- Tuổi tác, thể trạng và khả năng phục hồi của mỗi người.
- Phương pháp điều trị được lựa chọn: nội khoa, vật lý trị liệu, phẫu thuật…
- Mức độ tuân thủ điều trị và thay đổi lối sống.
Một số trường hợp nhẹ, bệnh nhân đáp ứng tốt với điều trị bảo tồn có thể cải thiện sau 4–6 tuần. Trong khi đó, các trường hợp nặng hơn hoặc tái phát nhiều lần có thể mất hàng tháng, thậm chí vài năm để kiểm soát triệu chứng và phục hồi chức năng.
Dấu hiệu cho thấy tình trạng đang cải thiện
Người bệnh có thể nhận biết quá trình hồi phục thông qua các biểu hiện sau:
- Cơn đau giảm dần: Đau nhức vùng cổ, lưng, chân tay dịu bớt, không còn dữ dội như ban đầu.
- Cảm giác tê bì thuyên giảm: Tê tay/chân ít dần và biến mất cuối cùng.
- Khôi phục sức cơ: Cơ bắp dọc theo dây thần kinh bị chèn ép lấy lại sức mạnh, đi lại dễ dàng hơn.
- Giấc ngủ cải thiện: Giảm đau khi nằm, ngủ ngon hơn, không còn thức giấc vì đau.
Vì sao thoát vị đĩa đệm phục hồi chậm?
Trong nhiều trường hợp, thời gian điều trị kéo dài hơn mong đợi do các nguyên nhân sau:
- Thiếu máu nuôi đĩa đệm: Đĩa đệm người trưởng thành gần như không có mạch máu → khả năng tự phục hồi rất hạn chế.
- Chèn ép dây thần kinh mạnh: Mức độ tổn thương nghiêm trọng khiến triệu chứng kéo dài, hồi phục chậm.
- Nghỉ ngơi quá nhiều: Việc nằm một chỗ quá lâu khiến cơ bắp yếu đi, giảm lưu thông máu, cản trở hồi phục.
- Tái vận động sai cách: Tập luyện quá sớm hoặc sai kỹ thuật làm tăng áp lực lên đĩa đệm → gây tổn thương mới.
- Thói quen không lành mạnh: Hút thuốc, uống rượu, mắc bệnh mạn tính như tiểu đường cũng làm chậm quá trình hồi phục.
Thoát vị đĩa đệm có chữa khỏi hoàn toàn không?
Câu trả lời là: Thoát vị đĩa đệm không thể chữa khỏi hoàn toàn, vì khi đĩa đệm đã tổn thương, cấu trúc của nó khó phục hồi như ban đầu. Tuy nhiên, với phác đồ điều trị đúng và thay đổi lối sống hợp lý, người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát tốt triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và duy trì chất lượng sống bình thường.
Nguy cơ tái phát luôn tồn tại nếu:
- Mang vác nặng sai tư thế.
- Vận động mạnh, sai cách.
- Không duy trì chế độ luyện tập và sinh hoạt hợp lý sau điều trị.
Tái phát nhiều lần sẽ khiến tổn thương nghiêm trọng hơn, phục hồi khó khăn hơn và làm tăng nguy cơ tổn thương vĩnh viễn cho cột sống.
Những cách giúp rút ngắn thời gian điều trị và phục hồi
Để đẩy nhanh quá trình hồi phục, người bệnh nên:
1. Vận động nhẹ nhàng
- Tập đi bộ, bơi lội hoặc các bài tập theo hướng dẫn của chuyên gia vật lý trị liệu.
- Tránh vận động mạnh, cúi người đột ngột hoặc mang vác vật nặng.
2. Uống đủ nước
- Đảm bảo tối thiểu 2 lít nước mỗi ngày.
- Bổ sung nước trái cây, nước dừa, sinh tố từ rau củ để tăng cường dưỡng chất.
3. Ngủ đủ và đúng tư thế
- Tư thế gợi ý: nằm nghiêng kê gối giữa hai chân, hoặc nằm ngửa kê gối dưới đầu gối.
- Tránh nằm sấp – tư thế gây áp lực lên cột sống.
4. Tránh rượu bia và hút thuốc
- Rượu và nicotin làm giảm lưu lượng máu nuôi dây thần kinh, ảnh hưởng xấu đến hồi phục.
5. Ăn uống đầy đủ dưỡng chất
- Bổ sung thực phẩm giàu canxi, omega-3, vitamin D, protein.
- Ăn nhiều rau xanh, cá béo, sữa, các loại đậu và trái cây mọng nước.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Người bệnh nên tái khám hoặc đến cơ sở chuyên khoa xương khớp nếu gặp các dấu hiệu sau:
- Đau dữ dội kéo dài không thuyên giảm sau vài tuần.
- Tê yếu chi dưới, mất kiểm soát đại tiểu tiện.
- Cơn đau cản trở sinh hoạt, làm gián đoạn giấc ngủ thường xuyên.
Thoát vị đĩa đệm là bệnh lý mãn tính, khó điều trị dứt điểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và phục hồi tốt nếu người bệnh chủ động tuân thủ điều trị, vận động hợp lý và duy trì lối sống lành mạnh. Thời gian khỏi bệnh ở mỗi người là khác nhau, nhưng với sự kiên trì và hướng dẫn đúng, người bệnh sẽ sớm cải thiện sức khỏe và chất lượng sống.
