Hiện tượng xoay cổ kêu rắc rắc là điều rất nhiều người gặp phải trong đời sống hằng ngày. Chỉ cần nghiêng đầu sang hai bên, xoay cổ nhẹ nhàng hoặc vươn vai sau một thời gian ngồi lâu, bạn đã có thể nghe thấy những tiếng “rắc rắc”, “lục cục” phát ra từ vùng cổ. Điều này khiến không ít người lo lắng, băn khoăn liệu đây có phải dấu hiệu bất thường, có gây nguy hiểm cho sức khỏe xương khớp hay không, hay chỉ là hiện tượng sinh lý bình thường của cơ thể?
Trong bài viết này, Phòng khám Xương Khớp Cao Khang sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng xoay cổ kêu rắc rắc, nhận biết khi nào tiếng kêu này là bình thường, khi nào là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý cột sống cổ, cũng như hướng dẫn các biện pháp xử trí và phòng ngừa hiệu quả.
Vì sao xoay cổ lại kêu “rắc rắc”?
- Bong bóng khí trong dịch khớp (cavitation): Khi xoay cổ, các bong bóng khí nhỏ trong dịch khớp vỡ ra do thay đổi áp lực, tạo ra tiếng “rắc rắc” – hiện tượng sinh lý bình thường, không nguy hiểm.
- Khớp cổ bị “kẹt nhẹ” do ít vận động: Ngồi lâu, ít cử động hoặc sai tư thế khiến khớp cổ “đơ”, khi xoay lại sẽ phát ra tiếng kêu do các cấu trúc được giải phóng.
- Ma sát giữa các cấu trúc quanh cột sống cổ: Gân, dây chằng hoặc bao hoạt dịch cọ sát vào mấu xương khi cổ vận động, gây tiếng kêu, nhất là khi các mô bị quá tải hoặc vận động quá mức.
Xoay cổ kêu rắc rắc có sao không?
Các trường hợp bình thường
Trong đa số trường hợp, xoay cổ kêu rắc rắc chỉ là hiện tượng cơ học bình thường của khớp và không gây hại nếu:
- Tiếng kêu không kèm theo cảm giác đau nhức, khó chịu hay cứng cổ.
- Không có dấu hiệu tê lan xuống vai, cánh tay hoặc cảm giác yếu cơ.
- Biên độ xoay cổ vẫn bình thường, không bị hạn chế vận động.
- Tiếng kêu thường xuất hiện sau khi thay đổi tư thế, tập thể dục nhẹ nhàng hoặc sau thời gian ngồi lâu.
- Không có triệu chứng đi kèm khác như chóng mặt, hoa mắt.
Các trường hợp có dấu hiệu bất thường
Bạn nên cảnh giác và chủ động đi khám chuyên khoa xương khớp nếu nhận thấy tiếng xoay cổ kêu rắc rắc đi kèm các triệu chứng sau:
- Kèm đau nhói, đau âm ỉ hoặc đau lan từ vùng cổ xuống vai, cánh tay. Đau có thể tăng khi xoay cổ hoặc vận động.
- Tê bì, châm chích, yếu cơ tay: Dấu hiệu này cảnh báo có thể dây thần kinh cổ bị ảnh hưởng.
- Chóng mặt, hoa mắt, mất thăng bằng khi xoay cổ, đặc biệt khi chuyển động nhanh.
- Cứng cổ buổi sáng, khó xoay đầu, cảm giác cổ “kẹt” kéo dài.
- Hạn chế vận động: Không thể xoay hết biên độ bình thường hoặc cảm giác cổ bị vướng, kẹt.
- Có tiền sử chấn thương vùng cổ, hoặc từng bị tai nạn giao thông, té ngã.
Những bệnh lý có thể gây tiếng kêu khi xoay cổ
Tiếng rắc rắc ở cổ đôi khi là dấu hiệu của một số bệnh lý xương khớp như:
- Thoái hóa đốt sống cổ: phần sụn khớp và đĩa đệm cổ dần bị mòn, hình thành gai xương, làm tăng ma sát khi vận động. Khi đó, cổ sẽ phát ra tiếng lạo xạo, rắc rắc khi xoay, kèm đau nhức, hạn chế vận động.
- Viêm khớp cổ: tình trạng bao khớp bị viêm, dịch khớp thay đổi làm tăng ma sát giữa các mặt khớp, phát ra tiếng kêu khi chuyển động. Viêm khớp cổ có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhất là khi lao động quá sức, nhiễm lạnh hoặc bị chấn thương.
- Chèn ép dây thần kinh cổ / Thoát vị đĩa đệm cổ: đĩa đệm chèn lên rễ thần kinh, gây đau lan xuống vai, tê bì cánh tay và thường có tiếng kêu khi xoay cổ.
- Sai lệch tư thế kéo dài: ngồi gù lưng, cúi đầu nhiều giờ, nâng vật nặng sai cách khiến các nhóm cơ – dây chằng cổ bị căng kéo quá mức, lâu ngày dẫn đến đau – co cứng – phát tiếng kêu khi xoay.
- Cột sống cổ mất đường cong sinh lý: cổ thẳng, cổ gù hoặc cong bất thường, chuyển động của khớp cổ sẽ bị thay đổi, tăng nguy cơ phát tiếng kêu, đau mỏi cổ vai gáy kéo dài.
Các phương pháp thư giãn cổ khoa học
Để giảm tình trạng xoay cổ kêu rắc rắc, bạn nên áp dụng một số biện pháp thư giãn khoa học dưới đây:
- Tập các động tác giãn cơ cổ – vai nhẹ nhàng: Xoay cổ chậm, nghiêng đầu sang hai bên, cúi – ngửa cổ giúp tăng linh hoạt cho khớp và giảm co cứng.
- Chườm ấm vùng cổ – vai: Sử dụng túi chườm ấm hoặc khăn nóng trong 10–15 phút để thư giãn cơ, giảm đau và tăng lưu thông máu.
- Massage nhẹ nhàng vùng cổ – gáy: Có thể dùng tay hoặc dụng cụ massage giúp giảm căng cơ, hỗ trợ phục hồi sau khi làm việc lâu.
- Điều chỉnh tư thế làm việc: Giữ cổ ở vị trí trung tính, ngồi thẳng lưng, màn hình ngang tầm mắt để tránh căng cơ cổ kéo dài.
- Nghỉ giải lao và vận động giữa giờ: Sau mỗi 45–60 phút làm việc, nên đứng dậy, vươn vai, xoay cổ để khớp không bị “kẹt”.
- Tránh bẻ cổ mạnh hoặc xoay đột ngột: Không nên tự bẻ cổ để nghe tiếng “rắc”, tránh nguy cơ tổn thương dây chằng, khớp cổ.
Kết luận
Tóm lại, xoay cổ kêu rắc rắc phần lớn là hiện tượng sinh lý bình thường, không gây hại nếu không kèm theo đau, tê yếu hoặc hạn chế vận động. Tuy nhiên, nếu tiếng kêu ở cổ xuất hiện liên tục, kéo dài hoặc đi kèm các triệu chứng bất thường như đau nhức, tê lan, chóng mặt, cứng cổ… bạn nên chủ động đi khám chuyên khoa xương khớp để được tư vấn, chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Việc chủ động điều chỉnh tư thế, tập luyện thể thao hợp lý và nghỉ giải lao đúng cách sẽ giúp bảo vệ sức khỏe cột sống cổ, giảm thiểu tình trạng tiếng kêu “rắc rắc” khi xoay cổ.
