Hút dịch khớp gối là một thủ thuật y khoa thường được chỉ định trong điều trị các bệnh lý cơ xương khớp, đặc biệt là khi khớp gối bị sưng đau do tràn dịch. Thủ thuật này sử dụng kim tiêm chuyên dụng để rút lượng dịch thừa đang tích tụ trong khoang khớp gối. Việc hút dịch không chỉ giúp giảm đau, giảm sưng mà còn giúp cải thiện vận động, đồng thời hỗ trợ bác sĩ trong chẩn đoán nguyên nhân tràn dịch qua phân tích mẫu dịch khớp.
Với những trường hợp như viêm khớp, chấn thương hoặc các bệnh lý mạn tính như gút, thoái hóa khớp, việc hút dịch khớp gối là biện pháp hữu hiệu giúp bệnh nhân nhanh chóng cảm thấy dễ chịu và phục hồi chức năng vận động.
Khi nào cần hút dịch khớp gối?
Không phải tất cả trường hợp sưng khớp gối đều cần hút dịch. Thủ thuật này chỉ được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp sau khi đã khám lâm sàng và có các chỉ định cụ thể. Một số tình huống điển hình cần hút dịch khớp gối gồm:
- Khớp gối bị sưng to, đau, hạn chế cử động do tích tụ dịch, gây cảm giác nặng nề và khó khăn khi di chuyển.
- Nghi ngờ nhiễm khuẩn khớp: Trong trường hợp khớp gối đỏ, nóng, đau dữ dội, có dấu hiệu sốt, việc hút dịch giúp lấy mẫu dịch để xét nghiệm, xác định nguyên nhân gây viêm nhiễm.
- Theo dõi bệnh lý mạn tính: Như viêm khớp dạng thấp, gút, thoái hóa khớp có tràn dịch tái phát nhiều lần mà điều trị nội khoa không kiểm soát được.
- Dịch khớp nhiều gây chèn ép: Khi lượng dịch tích tụ quá lớn gây đau nhức dữ dội, cản trở sinh hoạt, ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Lưu ý quan trọng: Người bệnh tuyệt đối không tự ý yêu cầu hút dịch mà nên đến khám và thực hiện đúng chỉ định của bác sĩ để tránh các nguy cơ biến chứng không mong muốn.
Quy trình hút dịch khớp gối
Quy trình hút dịch khớp gối cần được thực hiện tại cơ sở y tế chuyên khoa, đảm bảo các yếu tố vô trùng và đúng kỹ thuật. Quy trình này bao gồm 3 bước chính:
Chuẩn bị trước thủ thuật
- Khám lâm sàng: Bệnh nhân sẽ được bác sĩ kiểm tra khớp gối, đánh giá mức độ sưng, đau và chỉ định thực hiện các cận lâm sàng cần thiết như siêu âm, chụp X-quang hoặc MRI (nếu cần) để xác định chính xác vị trí và lượng dịch.
- Vệ sinh và sát khuẩn: Vùng da quanh khớp gối được làm sạch bằng dung dịch sát khuẩn để hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm trùng.
- Chuẩn bị dụng cụ: Các dụng cụ vô trùng gồm kim tiêm, bơm tiêm, gạc, băng, dung dịch sát khuẩn và găng tay y tế sẽ được chuẩn bị sẵn sàng.
Tiến hành hút dịch
- Tư thế bệnh nhân: Bệnh nhân nằm ngửa hoặc ngồi với tư thế thoải mái, khớp gối được đặt ở vị trí hơi gập để dễ xác định vị trí chọc hút.
- Chọc hút dịch: Bác sĩ sử dụng kim tiêm chuyên dụng nhẹ nhàng chọc vào vị trí khoang khớp có chứa dịch, thường là mặt trước ngoài của khớp gối. Quá trình này đòi hỏi sự chính xác cao để tránh gây tổn thương cho các cấu trúc quanh khớp.
- Rút dịch: Lượng dịch thừa sẽ được rút ra từ từ bằng bơm tiêm. Trong một số trường hợp, sau khi hút dịch, bác sĩ có thể tiêm thêm thuốc chống viêm, giảm đau hoặc corticoid vào khớp gối để hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa tràn dịch tái phát.
Sau khi hút dịch
- Vệ sinh và băng ép: Vùng chọc kim sẽ được vệ sinh và băng ép nhẹ nhàng để hạn chế chảy máu, giảm nguy cơ nhiễm trùng.
- Nghỉ ngơi: Bệnh nhân nên hạn chế vận động, tránh các hoạt động mạnh trong 24–48 giờ đầu sau thủ thuật để khớp gối có thời gian phục hồi.
- Theo dõi: Quan sát các dấu hiệu tại chỗ như sưng, đau, đỏ, hoặc xuất hiện các triệu chứng bất thường như sốt, nóng vùng hút dịch – đây có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng cần tái khám ngay.
Hút dịch khớp gối có đau không?
Đây là thắc mắc của rất nhiều bệnh nhân khi được chỉ định thủ thuật này. Thực tế, cảm giác đau trong quá trình hút dịch khớp gối là hoàn toàn có thể xảy ra, tuy nhiên mức độ đau thường không quá nghiêm trọng. Cảm giác khó chịu thường chỉ xuất hiện thoáng qua khi kim tiêm chọc qua da và vào khoang khớp.
Nếu bác sĩ có chuyên môn tốt, sử dụng kim tiêm nhỏ, kết hợp gây tê tại chỗ, bệnh nhân sẽ giảm đáng kể cảm giác đau đớn. Đa số sau thủ thuật, bệnh nhân cảm nhận rõ rệt cảm giác nhẹ nhõm, khớp gối giảm sưng, vận động linh hoạt hơn trước.
Hút dịch khớp gối có nguy hiểm không?
Hút dịch khớp gối là một thủ thuật tương đối an toàn nếu được thực hiện tại cơ sở y tế uy tín, bởi bác sĩ chuyên khoa nhiều kinh nghiệm. Tuy nhiên, giống như bất kỳ thủ thuật xâm lấn nào, hút dịch khớp gối cũng tiềm ẩn một số rủi ro, dù tỷ lệ gặp phải là rất thấp:
- Nhiễm trùng tại chỗ chọc kim: Nếu không đảm bảo vô trùng, vi khuẩn có thể xâm nhập gây viêm khớp, sưng nóng đỏ đau nhiều hơn.
- Chảy máu trong khớp: Có thể gặp ở người có bệnh lý máu khó đông, hoặc nếu kim tiêm vô tình làm tổn thương mạch máu quanh khớp.
- Tổn thương các cấu trúc quanh khớp: Gân, dây chằng hoặc bao hoạt dịch có thể bị ảnh hưởng nếu thao tác không đúng kỹ thuật.
Vì vậy, người bệnh cần tuân thủ các hướng dẫn chăm sóc sau thủ thuật, theo dõi sát các biểu hiện bất thường và tái khám ngay nếu có dấu hiệu nghi ngờ biến chứng.
Xem thêm: Chữa tràn dịch khớp gối bằng ngải cứu
Hút dịch khớp gối bao lâu thì khỏi?
Thời gian hồi phục sau khi hút dịch khớp gối phụ thuộc vào nguyên nhân gây tràn dịch và tình trạng sức khỏe của từng người bệnh.
- Trường hợp tràn dịch nhẹ, nguyên nhân do chấn thương hoặc quá tải vận động: Sau khi hút dịch và điều trị nội khoa, khớp gối thường hồi phục hoàn toàn sau vài ngày đến 1 tuần.
- Bệnh lý mạn tính: Nếu nguyên nhân do viêm khớp dạng thấp, gút hoặc thoái hóa khớp, việc hút dịch chỉ là biện pháp hỗ trợ giảm triệu chứng tạm thời, bệnh có thể tái phát nếu không được điều trị dứt điểm nguyên nhân nền.
- Chăm sóc đúng cách sau hút dịch: Kết hợp nghỉ ngơi, dùng thuốc theo chỉ định, tập phục hồi chức năng sẽ giúp rút ngắn thời gian hồi phục và hạn chế tái phát tràn dịch.
Chi phí hút dịch khớp gối
Chi phí thực hiện hút dịch khớp gối hiện nay dao động tùy theo từng cơ sở y tế, trình độ bác sĩ và các dịch vụ đi kèm như xét nghiệm dịch khớp, tiêm thuốc bổ trợ, vật lý trị liệu…
- Mức chi phí phổ biến: Khoảng 300.000 – 800.000 VNĐ/lần tại các phòng khám hoặc bệnh viện tư nhân, chưa bao gồm các chi phí xét nghiệm hoặc điều trị bổ sung.
- Bảo hiểm y tế: Người bệnh khám và điều trị đúng tuyến có thể được hỗ trợ chi phí theo quy định của bảo hiểm y tế.
Để biết chính xác mức giá và các khoản hỗ trợ cụ thể, người bệnh nên liên hệ trước với cơ sở y tế dự định thực hiện.
Chăm sóc sau khi hút dịch khớp gối
Việc chăm sóc đúng cách sau hút dịch khớp gối đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục, giảm nguy cơ biến chứng và hạn chế tràn dịch tái phát.
- Nghỉ ngơi: Nên dành thời gian nghỉ ngơi, hạn chế vận động mạnh, không mang vác nặng hay tham gia thể thao trong vài ngày đầu.
- Giữ vệ sinh vùng hút dịch: Đảm bảo vùng da quanh khớp luôn sạch sẽ, khô ráo, thay băng thường xuyên theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Theo dõi các dấu hiệu bất thường: Như sưng đỏ tăng dần, đau dữ dội, chảy máu, sốt cao… để kịp thời đi khám lại.
- Tái khám đúng lịch hẹn: Giúp bác sĩ đánh giá hiệu quả thủ thuật, phát hiện sớm tình trạng dịch tái phát hoặc biến chứng (nếu có).
- Kết hợp vật lý trị liệu và dinh dưỡng: Tập luyện nhẹ nhàng, ăn uống đủ chất, bổ sung canxi, vitamin D, omega-3 để hỗ trợ phục hồi khớp hiệu quả hơn.
Phòng ngừa tái phát tràn dịch khớp gối
Để hạn chế nguy cơ tràn dịch khớp gối tái phát sau khi đã được hút dịch, người bệnh nên chú ý một số biện pháp phòng ngừa sau:
- Kiểm soát cân nặng: Giữ trọng lượng cơ thể ở mức hợp lý để giảm áp lực lên khớp gối.
- Tập luyện hợp lý: Lựa chọn các môn thể thao nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, bơi lội, tránh vận động quá sức hoặc các động tác gây chấn động mạnh cho khớp.
- Tránh tư thế xấu: Hạn chế ngồi xổm, leo cầu thang nhiều, tránh các động tác gây vặn xoắn hoặc đè nén lên khớp gối.
- Bổ sung dinh dưỡng hợp lý: Ăn uống đủ chất, đặc biệt là canxi, vitamin D, omega-3, collagen hỗ trợ phục hồi cấu trúc khớp.
- Điều trị dứt điểm bệnh nền: Kiểm soát tốt các bệnh lý mạn tính như gút, viêm khớp, thoái hóa khớp bằng thuốc và thay đổi lối sống theo chỉ dẫn bác sĩ.
Kết luận
Hút dịch khớp gối là một thủ thuật quan trọng, giúp giảm nhanh triệu chứng đau, sưng, cải thiện vận động cho bệnh nhân bị tràn dịch khớp gối. Thủ thuật này an toàn, hiệu quả khi được chỉ định đúng và thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm tại cơ sở y tế uy tín. Người bệnh tuyệt đối không nên chủ quan hoặc tự ý điều trị tại nhà, mà cần đi khám sớm khi có dấu hiệu sưng đau kéo dài để được hướng dẫn và can thiệp kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm và bảo vệ sức khỏe khớp lâu dài.
Phòng khám Xương khớp Cao Khang luôn đồng hành, chăm sóc toàn diện sức khỏe xương khớp cho bạn và gia đình!
