Hội chứng đường hầm cổ tay (Carpal Tunnel Syndrome) là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tê, đau và yếu ở bàn tay, đặc biệt thường gặp ở người làm việc văn phòng, lao động tay chân, hoặc phụ nữ mang thai. Việc phát hiện và điều trị sớm hội chứng này sẽ giúp ngăn ngừa tổn thương thần kinh vĩnh viễn, đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống.
Hội chứng đường hầm cổ tay là gì?
Đường hầm cổ tay (carpal tunnel) là một khoang hẹp ở vùng cổ tay, được bao bọc bởi các xương cổ tay ở đáy và dây chằng ngang cổ tay ở phía trên. Bên trong đường hầm này là nơi đi qua của dây thần kinh giữa cùng với các gân gấp ngón tay.
Hội chứng đường hầm cổ tay (hay còn gọi là hội chứng ống cổ tay) xảy ra khi dây thần kinh giữa bị chèn ép trong đường hầm do sưng viêm, chấn thương, hoặc các nguyên nhân cơ học – sinh lý khác. Áp lực tăng lên trong ống cổ tay làm cản trở quá trình dẫn truyền thần kinh, gây ra cảm giác tê bì, châm chích và yếu cơ ở bàn tay.
Đây là một bệnh lý mạn tính, tiến triển từ từ theo thời gian và dễ bị bỏ qua trong giai đoạn đầu. Phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp ngăn ngừa biến chứng và phục hồi chức năng tay hiệu quả.
Nguyên nhân gây ra hội chứng đường hầm cổ tay
Có nhiều yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ mắc hội chứng đường hầm cổ tay, bao gồm:
- Vận động lặp đi lặp lại: Các hoạt động như gõ bàn phím, sử dụng chuột vi tính, cầm nắm dụng cụ liên tục có thể làm sưng gân, tăng áp lực trong ống cổ tay.
- Tư thế sai trong công việc: Ngồi làm việc với cổ tay cong hoặc căng quá mức sẽ làm tăng nguy cơ chèn ép thần kinh.
- Thay đổi nội tiết: Phụ nữ mang thai thường bị tích nước, làm sưng mô mềm vùng cổ tay, từ đó gây chèn ép dây thần kinh.
- Bệnh lý nền: Những người mắc tiểu đường, viêm khớp dạng thấp, suy giáp, béo phì có nguy cơ cao hơn.
- Chấn thương cổ tay: Gãy xương, bong gân hoặc các tổn thương khác có thể làm hẹp ống cổ tay.
Triệu chứng thường gặp
Hội chứng đường hầm cổ tay thường tiến triển từ từ và có thể nhận biết qua các biểu hiện:
- Tê và ngứa ran ở ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và một phần ngón áp út. Đây là vùng do dây thần kinh giữa chi phối.
- Cảm giác châm chích như kim châm, đặc biệt vào ban đêm hoặc sau khi cử động cổ tay trong thời gian dài.
- Đau nhức bàn tay hoặc lan lên cẳng tay, nhất là khi cầm nắm, cử động cổ tay.
- Yếu cơ, giảm lực cầm nắm, thường xuyên làm rơi đồ vật.
- Teo cơ mô cái (vùng gồ ở đáy ngón cái) nếu bệnh kéo dài và không được điều trị.
Đối tượng nguy cơ cao
Những người sau có nguy cơ cao mắc hội chứng đường hầm cổ tay:
- Nhân viên văn phòng: Gõ bàn phím, dùng chuột nhiều giờ/ngày.
- Lao động tay chân: Công nhân, thợ mộc, thợ may…
- Phụ nữ mang thai: Do thay đổi nội tiết và giữ nước trong cơ thể.
- Người mắc bệnh chuyển hóa: Như tiểu đường, béo phì, suy giáp.
- Người từng bị chấn thương cổ tay hoặc có dị dạng bẩm sinh vùng cổ tay.
Phương pháp chẩn đoán
Chẩn đoán bệnh không chỉ dựa trên triệu chứng mà còn cần kết hợp các phương pháp chuyên sâu:
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra các vùng tê, đánh giá lực cơ, thực hiện các nghiệm pháp như Tinel (gõ nhẹ lên cổ tay) hoặc Phalen (gập cổ tay) để xác định vùng bị ảnh hưởng.
- Xét nghiệm điện cơ – đo tốc độ dẫn truyền thần kinh (EMG/NCV): Giúp xác định mức độ chèn ép và đánh giá tổn thương dây thần kinh giữa.
- Chẩn đoán hình ảnh: Trong một số trường hợp, chụp MRI hoặc siêu âm cổ tay có thể được chỉ định để loại trừ các nguyên nhân khác như u, nang hoạt dịch, thoái hóa khớp…
Các phương pháp điều trị
Tùy vào mức độ nặng nhẹ của bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp:
Điều trị bảo tồn (không phẫu thuật)
Áp dụng cho trường hợp nhẹ đến trung bình, bao gồm:
- Nghỉ ngơi, hạn chế vận động cổ tay trong thời gian đau cấp.
- Đeo nẹp cổ tay ban đêm: Giữ cổ tay ở tư thế trung tính, giúp giảm áp lực lên dây thần kinh.
- Dùng thuốc kháng viêm, giảm đau: Paracetamol, NSAID, hoặc corticoid uống/ngậm.
- Tiêm corticoid tại chỗ: Giảm viêm nhanh, tuy nhiên cần thận trọng và chỉ thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa.
- Vật lý trị liệu: Các bài tập kéo giãn, tăng cường sức mạnh cơ quanh cổ tay, kết hợp với siêu âm trị liệu hoặc điện xung.
Phẫu thuật (giải phóng ống cổ tay)
Phương pháp phẫu thuật được chỉ định khi:
- Điều trị nội khoa không cải thiện sau 3–6 tháng.
- Xuất hiện teo cơ, yếu tay rõ rệt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng.
Phẫu thuật mở hoặc nội soi nhằm cắt dây chằng ngang cổ tay, giải phóng áp lực cho dây thần kinh giữa. Tỷ lệ thành công cao và hồi phục nhanh nếu được can thiệp kịp thời.ằng ngang cổ tay giúp giảm áp lực cho dây thần kinh giữa. Có thể thực hiện bằng phương pháp mổ mở hoặc nội soi với thời gian phục hồi nhanh và tỷ lệ thành công cao.
Cách phòng ngừa hội chứng đường hầm cổ tay
- Giữ đúng tư thế làm việc: Tay, cổ tay và khuỷu tay nên tạo thành một đường thẳng, tránh gập cổ tay quá mức.
- Nghỉ giải lao định kỳ: Sau mỗi 30–45 phút làm việc, nên vận động nhẹ nhàng hoặc đổi tư thế.
- Sử dụng dụng cụ ergonomic: Bàn phím, chuột, ghế ngồi phù hợp giúp giảm áp lực lên cổ tay.
- Tập luyện cổ tay thường xuyên: Các bài tập giãn cơ, tăng cường sức mạnh cơ giúp hỗ trợ tốt cho cấu trúc khớp.
- Kiểm soát bệnh nền: Duy trì cân nặng, kiểm soát đường huyết, điều trị viêm khớp hiệu quả để phòng ngừa tái phát.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Bạn nên đến cơ sở y tế sớm nếu có các dấu hiệu sau:
- Tê tay kéo dài trên 2 tuần dù đã nghỉ ngơi.
- Cảm giác cầm nắm yếu, đánh rơi đồ thường xuyên.
- Đau lan từ cổ tay lên cẳng tay hoặc cánh tay.
- Xuất hiện teo cơ ngón cái hoặc cảm giác bàn tay “mất lực”.
Hãy chủ động thăm khám càng sớm càng tốt để tránh những tổn thương thần kinh không thể hồi phục.
Phòng khám xương khớp Cao Khang – Địa chỉ thăm khám và điều trị uy tín
Tại Phòng khám Xương Khớp Cao Khang, chúng tôi cung cấp dịch vụ khám – chẩn đoán – điều trị toàn diện cho các bệnh lý cơ xương khớp và thần kinh ngoại biên, bao gồm cả hội chứng đường hầm cổ tay.
- Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa dày dạn kinh nghiệm.
- Trang thiết bị hiện đại: điện cơ, siêu âm, vật lý trị liệu.
- Phác đồ điều trị cá nhân hóa – hiệu quả cao.
- Hỗ trợ tư vấn phục hồi sau điều trị, ngăn ngừa tái phát.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Hội chứng đường hầm cổ tay có tự khỏi không?
Với các trường hợp nhẹ, thay đổi thói quen sinh hoạt và điều trị sớm có thể giúp bệnh tự hồi phục. Tuy nhiên, nếu để lâu, tổn thương thần kinh sẽ khó phục hồi hoàn toàn.
Có nên xoa bóp vùng cổ tay bị tê không?
Xoa bóp nhẹ nhàng có thể giúp cải thiện lưu thông máu, nhưng cần tránh đè mạnh hoặc kéo căng quá mức. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện.
Phẫu thuật hội chứng đường hầm cổ tay có nguy hiểm không?
Phẫu thuật tương đối an toàn, ít biến chứng và tỷ lệ hồi phục cao nếu được thực hiện đúng chỉ định và kỹ thuật.
Sau điều trị có cần tập phục hồi không?
Có. Tập vật lý trị liệu giúp phục hồi chức năng, tăng cường sức mạnh cổ tay và ngăn ngừa tái phát.
Nếu bạn có các dấu hiệu nghi ngờ hội chứng đường hầm cổ tay, đừng ngần ngại liên hệ Phòng khám Xương Khớp Cao Khang để được tư vấn và điều trị kịp thời. Sức khỏe đôi tay chính là chìa khóa cho năng suất và chất lượng sống của bạn!
