Bệnh gút là một trong những dạng viêm khớp phổ biến, gây ra những cơn đau dữ dội, sưng tấy và khó khăn trong vận động. Tuy nhiên, xung quanh căn bệnh này vẫn còn tồn tại nhiều hiểu lầm – đặc biệt là vấn đề “bệnh gút có lây không?” và “có phải do di truyền?”. Hãy cùng Phòng khám xương khớp Cao Khang tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Bệnh gút có lây không?
Không – Gút không phải là bệnh lây nhiễm
Bệnh gút không phải là bệnh lây nhiễm, không do vi khuẩn, virus hay nấm gây ra. Thay vào đó, đây là một rối loạn chuyển hóa purin trong cơ thể, dẫn đến sự tăng cao của axit uric trong máu. Khi lượng axit uric dư thừa tích tụ, chúng hình thành các tinh thể urat lắng đọng tại khớp, gây ra viêm đau, sưng tấy đặc trưng của bệnh.
Các hình thức tiếp xúc không gây lây bệnh
Không giống như các bệnh truyền nhiễm, bệnh gút không lây qua:
- Hít thở chung không khí.
- Tiếp xúc thân thể (bắt tay, ôm…).
- Dùng chung đồ ăn, đồ uống, bát đũa.
- Truyền máu, dịch cơ thể.
Do đó, người sống chung với bệnh nhân gút hoặc chăm sóc họ không cần lo ngại về khả năng lây nhiễm.
Tại sao có người vẫn nghĩ bệnh gút có thể lây?
Một số biểu hiện viêm cấp tính như sưng, đỏ, đau nhức dữ dội có thể khiến nhiều người lầm tưởng gút là bệnh viêm nhiễm do vi khuẩn hay virus gây ra. Tuy nhiên, điều này không chính xác. Gút hoàn toàn không liên quan đến viêm nhiễm truyền nhiễm, mà là bệnh lý nội sinh.
Bệnh gút có di truyền không?
Có – Di truyền là một yếu tố nguy cơ
Nhiều nghiên cứu cho thấy bệnh gút có liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có bố, mẹ hoặc người thân từng mắc bệnh, thì nguy cơ mắc bệnh ở thế hệ sau sẽ cao hơn so với người không có tiền sử gia đình.
Một số gen có liên quan đến quá trình chuyển hóa axit uric trong cơ thể như:
- SLC2A9: liên quan đến hấp thu urat ở thận.
- ABCG2: điều hòa sự bài tiết axit uric.
Biến đổi trong các gen này có thể khiến quá trình đào thải axit uric bị rối loạn, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút.
Tuy nhiên, di truyền không phải là tất cả
Dù có yếu tố di truyền, nhưng bệnh gút không phải là điều chắc chắn nếu có gen mang bệnh. Các yếu tố lối sống và sức khỏe nền cũng góp phần quan trọng:
- Chế độ ăn uống: Ăn nhiều thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật…
- Uống rượu bia nhiều: Làm giảm khả năng đào thải axit uric.
- Thừa cân, béo phì: Làm tăng sản sinh axit uric.
- Bệnh lý kèm theo: Cao huyết áp, tiểu đường, suy thận…
- Tuổi tác – Giới tính: Nam giới trung niên và phụ nữ sau mãn kinh dễ mắc hơn.
Xem thêm: Bệnh gút kiêng ăn gì và nên ăn gì để kiểm soát hiệu quả?
Người thân và người chăm sóc có cần lo lắng?
Câu trả lời là hoàn toàn không. Bệnh gút không phải là bệnh truyền nhiễm, nên người thân có thể hoàn toàn yên tâm khi sinh hoạt và chăm sóc người bệnh trong cùng một không gian sống. Không cần áp dụng các biện pháp cách ly hay phòng tránh như với bệnh truyền nhiễm.
Điều quan trọng hơn là sự đồng hành, chia sẻ và hỗ trợ tinh thần từ gia đình, người thân sẽ giúp người bệnh cảm thấy yên tâm hơn trong quá trình điều trị. Việc cùng xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, nhắc nhở tuân thủ thuốc men và duy trì thói quen sống lành mạnh sẽ đóng vai trò thiết thực trong việc kiểm soát bệnh gút lâu dài.
Tóm tắt Bệnh gút có lây không? Có di truyền không?
- Bệnh gút không lây – không truyền từ người sang người qua bất kỳ con đường tiếp xúc nào.
- Bệnh gút có thể di truyền, nhưng không phải yếu tố duy nhất dẫn đến bệnh.
- Duy trì lối sống lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ có thể giúp phòng ngừa và kiểm soát bệnh hiệu quả.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Tôi sống chung với người bị gút, có bị lây không?
Hoàn toàn không. Bệnh gút không lây qua tiếp xúc, ăn uống hay sinh hoạt chung.
2. Nếu bố mẹ bị gút, tôi có bị không?
Nguy cơ mắc bệnh cao hơn người bình thường, nhưng có thể phòng tránh bằng cách kiểm soát chế độ ăn, cân nặng và luyện tập thường xuyên.
3. Có thể xét nghiệm gene để phát hiện nguy cơ gút không?
Có một số xét nghiệm gen có thể thực hiện, nhưng hiện nay chưa phổ biến tại Việt Nam. Việc xét nghiệm axit uric máu định kỳ là phương pháp theo dõi hiệu quả hơn.
Kết luận
Hiểu đúng về bệnh gút sẽ giúp bạn phòng ngừa hiệu quả và hỗ trợ người thân trong quá trình điều trị. Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu nghi ngờ bệnh gút, đừng ngần ngại đến với Phòng khám xương khớp Cao Khang – nơi hội tụ đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, hệ thống chẩn đoán hiện đại và giải pháp điều trị toàn diện, an toàn.
