Gãy xương sườn là một trong những chấn thương thường gặp tại vùng ngực, có thể xuất hiện sau va đập, tai nạn hoặc do yếu tố bệnh lý nền. Trong số đó, gãy xương sườn số 5 6 7 – nằm ở vùng giữa lồng ngực – không chỉ gây đau đớn mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ về tình trạng này, từ dấu hiệu nhận biết đến hướng điều trị phù hợp.
Xương sườn số 5 6 7 nằm ở đâu và có vai trò gì?
Cấu trúc lồng ngực con người gồm 12 đôi xương sườn, được đánh số từ trên xuống dưới. Trong đó, xương sườn số 5, 6, 7 thuộc nhóm “xương sườn thật” – nối trực tiếp với xương ức qua các sụn sườn. Vị trí này nằm ở vùng ngực giữa, là khu vực quan trọng bao bọc và bảo vệ các cơ quan nội tạng như phổi, tim, các mạch máu lớn và màng phổi.
Do đảm nhận vai trò che chắn cho các cơ quan thiết yếu, bất kỳ tổn thương nào tại các xương sườn này – đặc biệt là gãy – đều có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh.
Nguyên nhân nào gây gãy xương sườn giữa?
Gãy xương sườn số 5 6 7 có thể xảy ra khi có lực tác động mạnh từ bên ngoài hoặc do yếu tố nội tại làm suy yếu cấu trúc xương. Những nguyên nhân phổ biến gồm:
- Tai nạn giao thông: Là nguyên nhân hàng đầu, thường gặp ở người điều khiển xe máy, ô tô bị đập ngực vào vô lăng, mặt đất hoặc vật cứng.
- Chấn thương thể thao: Các môn như bóng đá, võ thuật, đua xe tiềm ẩn nguy cơ va chạm vùng ngực, đặc biệt nếu không dùng dụng cụ bảo hộ.
- Té ngã hoặc bị đè nặng: Trong sinh hoạt hoặc lao động nặng, va chạm vùng ngực có thể dẫn đến gãy sườn giữa.
- Loãng xương: Ở người lớn tuổi, xương giòn và dễ gãy dù chỉ với tác động nhẹ.
- Ung thư di căn vào xương: Làm yếu cấu trúc xương, gây gãy tự phát mà không cần chấn thương rõ rệt.
Triệu chứng nhận biết gãy xương sườn số 5 6 7
Người bị gãy xương sườn số 5 6 7 thường gặp phải các biểu hiện đặc trưng sau:
- Đau nhói tại vùng ngực giữa: Cơn đau thường rõ rệt hơn khi ho, hắt hơi, hít sâu hoặc xoay người.
- Khó thở, thở nông: Do người bệnh ngại hít sâu vì đau, khiến khả năng thông khí bị hạn chế.
- Sưng hoặc bầm tím vùng ngực: Quan sát thấy tụ máu dưới da hoặc phù nề nhẹ.
- Âm thanh lạ khi cử động: Một số trường hợp có thể nghe tiếng “lạo xạo” do mảnh xương di động.
- Cảm giác đau lan ra sau lưng hoặc xuống bụng: Nếu có tổn thương phối hợp với cơ hoặc mô mềm lân cận.
- Trường hợp nặng: Có thể kèm ho ra máu, khó thở tăng nhanh – dấu hiệu cảnh báo biến chứng nguy hiểm.
Gãy xương sườn số 5 6 7 có nguy hiểm không?
Mặc dù nhiều ca gãy xương sườn có thể tự lành sau thời gian nghỉ ngơi, nhưng gãy xương sườn số 5–7 vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro:
- Tổn thương nội tạng: Do vị trí gần phổi và tim, nếu mảnh xương gãy đâm vào mô mềm có thể gây tràn khí màng phổi, tràn máu, hoặc thậm chí tổn thương mạch máu lớn.
- Hạn chế hô hấp: Người bệnh có xu hướng thở nông để tránh đau, dẫn đến thiếu oxy, xẹp phổi hoặc viêm phổi.
- Tăng nguy cơ suy hô hấp ở người già hoặc có bệnh nền hô hấp.
- Biến dạng lồng ngực hoặc mất vững ngực (nếu gãy nhiều đoạn): Làm giảm khả năng hô hấp và ảnh hưởng chất lượng sống.
Vì vậy, dù đau không quá nghiêm trọng ban đầu, người bệnh vẫn cần được thăm khám kỹ lưỡng để loại trừ nguy cơ biến chứng.
Chẩn đoán gãy xương sườn số 5 6 7 như thế nào?
Để xác định tình trạng và mức độ gãy xương sườn, bác sĩ sẽ tiến hành:
- Khám lâm sàng: Kiểm tra vị trí đau, phản ứng khi ấn vào vùng sườn giữa, đánh giá hô hấp.
- X-quang ngực thẳng: Là xét nghiệm cơ bản giúp phát hiện đường gãy hoặc biến chứng màng phổi.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT): Cung cấp hình ảnh chi tiết hơn, đặc biệt hữu ích trong các trường hợp gãy phức tạp hoặc nghi ngờ tổn thương nội tạng.
- Siêu âm ngực: Kiểm tra sự hiện diện của tràn khí, tràn dịch màng phổi – thường dùng trong cấp cứu.
Phương pháp điều trị gãy xương sườn số 5 6 7
Điều trị bảo tồn (áp dụng cho phần lớn trường hợp)
- Nghỉ ngơi hợp lý: Hạn chế vận động mạnh, đặc biệt là các động tác xoay, cúi hoặc mang vác nặng.
- Giảm đau: Sử dụng thuốc kháng viêm, giảm đau nhóm NSAIDs hoặc paracetamol theo chỉ định.
- Chườm lạnh trong 48 giờ đầu: Giúp giảm sưng đau.
- Không băng ép ngực quá chặt: Vì có thể cản trở hô hấp – chỉ sử dụng trong thời gian ngắn và dưới sự giám sát y tế.
- Tập thở sâu – ho chủ động: Ngăn ngừa viêm phổi, hỗ trợ hô hấp và đào thải đờm.
Điều trị can thiệp (trong các trường hợp nặng)
- Dẫn lưu màng phổi: Nếu có tràn khí hoặc máu màng phổi, gây khó thở, tụt oxy máu.
- Phẫu thuật kết hợp xương: Chỉ định nếu gãy nhiều đoạn, di lệch nặng, gây biến dạng lồng ngực hoặc mất vững thành ngực.
- Chăm sóc hô hấp tích cực: Đặc biệt ở người lớn tuổi, người bệnh có bệnh lý phổi mạn tính.
Chăm sóc và theo dõi trong giai đoạn phục hồi
- Nằm ở tư thế nửa nằm nửa ngồi: Giúp giảm áp lực lên ngực và dễ thở hơn.
- Không nằm nghiêng về phía bên gãy xương.
- Duy trì vận động nhẹ: Như đi lại trong phòng, tập giãn cơ ngực nhẹ nhàng theo hướng dẫn.
- Tăng cường dinh dưỡng: Bổ sung canxi, vitamin D, kẽm, đạm – các thành phần giúp phục hồi xương.
- Tái khám định kỳ: Chụp X-quang kiểm tra quá trình liền xương và theo dõi biến chứng.
Gãy xương sườn giữa bao lâu thì hồi phục hoàn toàn?
Thời gian hồi phục trung bình dao động từ 4–6 tuần đối với gãy không di lệch và không biến chứng. Tuy nhiên, với người cao tuổi, người có loãng xương hoặc gãy phức tạp, thời gian có thể kéo dài đến 8 tuần hoặc hơn.
Yếu tố quyết định tiến độ hồi phục không chỉ là mức độ gãy mà còn phụ thuộc vào việc chăm sóc đúng cách, chế độ dinh dưỡng và sự hợp tác của người bệnh trong tập luyện phục hồi chức năng.
Khi nào cần đến cơ sở y tế ngay lập tức?
Nếu gặp phải một trong các dấu hiệu sau, người bệnh nên đến bệnh viện càng sớm càng tốt:
- Đau ngực tăng nhanh, lan rộng hoặc không kiểm soát được bằng thuốc.
- Khó thở, tím tái, thở nhanh bất thường.
- Ho ra máu, ngất xỉu hoặc huyết áp tụt.
- Có dấu hiệu nhiễm trùng: sốt, ớn lạnh, vùng ngực sưng nóng đỏ.
Phòng ngừa gãy xương sườn tái phát
- Bảo vệ lồng ngực khi hoạt động có nguy cơ: Sử dụng áo giáp mềm, giáp ngực hoặc đai bảo hộ khi lao động, chơi thể thao, lái xe đường dài hoặc làm việc trong môi trường dễ va chạm.
- Tăng cường sức mạnh và linh hoạt vùng thân trên: Duy trì tập luyện các bài tập nhẹ như yoga, pilates, đi bộ nhanh hoặc tập kháng lực giúp ổn định cơ ngực – lưng và hạn chế tái chấn thương.
- Tầm soát loãng xương định kỳ: Đặc biệt quan trọng ở người trên 50 tuổi, phụ nữ sau mãn kinh hoặc người từng có tiền sử gãy xương để phát hiện và điều trị sớm tình trạng suy giảm mật độ xương.
- Ăn uống đầy đủ vi chất cho xương chắc khỏe: Bổ sung canxi, vitamin D, magie, kẽm qua thực phẩm như sữa, cá nhỏ, trứng, rau xanh, nấm và ánh nắng sáng sớm.
- Cải thiện môi trường sống an toàn: Loại bỏ các nguy cơ té ngã như nền trơn, cầu thang thiếu tay vịn, ánh sáng kém để giảm thiểu nguy cơ chấn thương tái phát – đặc biệt ở người cao tuổi.
Kết luận
Gãy xương sườn số 5 6 7 tuy không phải lúc nào cũng đe dọa trực tiếp đến tính mạng, nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Những triệu chứng như đau ngực, khó thở, hoặc sưng bầm vùng ngực giữa không nên bị xem nhẹ – đặc biệt nếu đi kèm với chấn thương. Việc thăm khám sớm, tuân thủ phác đồ điều trị và chăm sóc hợp lý tại nhà sẽ giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục, đồng thời ngăn ngừa biến chứng hô hấp nguy hiểm.
Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu nghi ngờ gãy xương sườn, đừng chần chừ – hãy đến ngay các cơ sở y tế uy tín như Phòng khám xương khớp Cao Khang để được hỗ trợ kịp thời và hiệu quả.
