Đau vai gáy bên trái là bệnh gì? Nguyên nhân và cách chữa an toàn

Đau vai gáy bên trái là một trong những biểu hiện rối loạn cơ – xương – thần kinh phổ biến hiện nay. Tình trạng này có thể xuất hiện đột ngột hoặc kéo dài âm ỉ, gây khó khăn trong sinh hoạt, làm việc, thậm chí ảnh hưởng đến giấc ngủ và tinh thần người bệnh. Tuy nhiên, không ít người lại chủ quan, chỉ nghĩ đơn thuần do “ngủ sai tư thế” hay “mỏi cơ”. Trong một số trường hợp, đau vai gáy một bên có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý tiềm ẩn nghiêm trọng hơn.

Đau vai gáy bên trái là gì?

Đau vai gáy bên trái là tình trạng đau nhức khu trú hoặc lan tỏa từ vùng gáy đến bả vai bên trái, đôi khi kéo dài xuống cánh tay hoặc bàn tay trái. Cơn đau có thể xảy ra âm ỉ hoặc dữ dội, kèm cảm giác cứng cổ, khó xoay đầu, tê mỏi tay, hoặc nhức đầu. Đây là kết quả của việc căng cơ, tổn thương thần kinh, thoái hóa cột sống cổ hoặc do rối loạn tuần hoàn máu não.

Không giống như cơn đau cơ học đơn thuần, đau vai gáy một bên – nhất là bên trái – có thể liên quan đến các dây thần kinh cổ bị chèn ép, thoái hóa đốt sống, thậm chí là bệnh tim (trong một số ít trường hợp). Vì vậy, việc nhận diện đúng bản chất cơn đau là điều rất quan trọng để có hướng điều trị kịp thời.

Nguyên nhân gây đau vai gáy bên trái

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến đau cổ vai gáy bên trái, có thể chia làm hai nhóm chính: nguyên nhân cơ học và nguyên nhân bệnh lý.

Tư thế sai trong sinh hoạt và làm việc

Ngủ với tư thế nằm nghiêng về bên trái trong thời gian dài, sử dụng gối quá cao hoặc quá cứng, ngồi làm việc cong lưng, cúi đầu về một phía quá lâu… đều khiến các cơ và dây chằng vùng cổ – vai bị căng giãn mất cân đối, dẫn đến đau mỏi một bên, thường là bên trái nếu thói quen xấu lặp lại theo hướng này.

Thoái hóa cột sống cổ

Thoái hóa là quá trình lão hóa tự nhiên, làm giảm độ đàn hồi của sụn khớp, thu hẹp khe khớp và hình thành gai xương. Nếu thoái hóa xảy ra ở các đốt sống cổ bên trái, các rễ thần kinh bị chèn ép sẽ gây đau vai gáy bên trái, lan dọc theo dây thần kinh cánh tay.

Thoát vị đĩa đệm cổ

Thoát vị đĩa đệm là khi nhân nhầy của đĩa đệm trượt ra khỏi bao xơ, chèn ép vào rễ thần kinh cổ. Nếu vị trí thoát vị lệch về bên trái, cơn đau sẽ xuất phát từ cổ và vai trái, sau đó lan xuống cánh tay và bàn tay, đi kèm tê bì, yếu cơ. Đây là nguyên nhân gây đau vai gáy nghiêm trọng, cần điều trị sớm để tránh tổn thương thần kinh vĩnh viễn.

Căng cơ, giãn dây chằng hoặc chấn thương vùng cổ – vai

Mang vác vật nặng lệch một bên, xoay cổ đột ngột, va đập trong thể thao hoặc tai nạn nhẹ cũng có thể gây căng cơ, rách nhẹ sợi cơ hoặc dây chằng vùng vai gáy. Khi tổn thương xảy ra ở bên trái, người bệnh sẽ cảm nhận rõ ràng cơn đau vai gáy bên trái, tăng lên khi vận động hoặc ấn vào vị trí bị đau.

Các bệnh lý thần kinh – mạch máu vùng cổ

Hội chứng cổ vai cánh tay, rối loạn tuần hoàn máu não, hẹp động mạch sống nền… đều có thể gây đau vai gáy bên trái kèm theo các triệu chứng thần kinh như tê tay, chóng mặt, mất thăng bằng, mờ mắt, ù tai. Đây là nhóm nguyên nhân nguy hiểm, cần chẩn đoán và điều trị đúng chuyên khoa.

Nguyên nhân khác

• Viêm khớp vai, vôi hóa dây chằng vùng cổ
• Gai cột sống cổ bên trái
• Loãng xương gây xẹp đốt sống cổ
• Hiếm gặp hơn: đau do bệnh lý tim (nếu đau lan ra ngực trái, khó thở, cần loại trừ nhồi máu cơ tim)

Triệu chứng điển hình của đau vai gáy bên trái

Người bị đau vai gáy bên trái có thể gặp phải các triệu chứng sau:

• Đau âm ỉ hoặc đau nhói vùng cổ – vai trái, có thể lan ra bả vai, cánh tay hoặc ngón tay.
• Cứng cổ, khó xoay đầu hoặc nghiêng đầu sang bên phải.
• Tê bì tay trái, cảm giác châm chích, yếu cơ cánh tay.
• Đau tăng khi thay đổi tư thế, đặc biệt là sau khi thức dậy buổi sáng.
• Mệt mỏi, mất ngủ, giảm tập trung, nếu đau kéo dài nhiều ngày không dứt.
• Trường hợp có chèn ép tủy cổ: có thể xuất hiện dấu hiệu mất thăng bằng, đi đứng loạng choạng.

Lưu ý: triệu chứng đau vai gáy bên trái có thể tương tự một số bệnh khác như đau thần kinh tọa cổ, đau vai do viêm gân chóp xoay, hoặc bệnh lý mạch vành – cần được phân biệt rõ.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Bạn cần sớm đến khám chuyên khoa khi có các dấu hiệu sau:

• Cơn đau kéo dài trên 7 ngày, không đáp ứng với nghỉ ngơi hoặc thuốc giảm đau thông thường.
• Đau lan ra cánh tay, kèm theo tê bì, yếu tay hoặc mất cảm giác.
• Có biểu hiện thần kinh: chóng mặt, mờ mắt, nói khó, đi đứng loạng choạng.
• Kèm theo đau ngực trái, khó thở, vã mồ hôi – cần loại trừ bệnh tim.

Chẩn đoán đau cổ vai gáy bên trái như thế nào?

Để xác định nguyên nhân gây đau vai gáy, bác sĩ sẽ tiến hành:

• Khám lâm sàng: kiểm tra điểm đau, đánh giá phản xạ thần kinh và lực cơ cánh tay.
• Xét nghiệm hình ảnh:
  • X-quang: phát hiện gai xương, hẹp khe khớp cổ.
  • MRI: đánh giá tình trạng đĩa đệm, chèn ép rễ thần kinh.
  • CT-scan: phân tích cấu trúc xương cổ – vai chi tiết hơn.
• Xét nghiệm máu: nếu nghi ngờ viêm khớp, bệnh tự miễn, hoặc loãng xương.

Cách điều trị đau vai gáy bên trái

Việc điều trị đau vai gáy bên trái cần cá thể hóa tùy nguyên nhân và mức độ. Một số phương pháp phổ biến gồm:

Điều trị bằng thuốc

• Thuốc giảm đau: paracetamol, NSAIDs giúp kiểm soát triệu chứng nhẹ đến vừa.
• Thuốc giãn cơ: như eperisone, tolperisone làm dịu co cứng cơ vùng cổ – vai.
• Thuốc chống viêm: corticoid đường uống hoặc tiêm tại chỗ nếu viêm nặng.
• Vitamin nhóm B: hỗ trợ nuôi dưỡng dây thần kinh.

Vật lý trị liệu

• Chườm nóng/lạnh luân phiên, giảm đau, giảm sưng.
• Siêu âm trị liệu, sóng xung kích, hỗ trợ phục hồi mô tổn thương.
• Kéo giãn cột sống cổ, giải phóng chèn ép rễ thần kinh.

Bài tập phục hồi

• Xoay cổ nhẹ, kéo giãn cơ bẫy, tập giãn cơ vai – gáy.
• Tăng cường vận động nhẹ nhàng để cải thiện lưu thông máu.

Can thiệp chuyên sâu (nếu cần)

• Tiêm giảm đau cạnh cột sống (dưới hướng dẫn siêu âm hoặc X-quang).
• Phẫu thuật giải ép đĩa đệm cổ trong trường hợp thoát vị nặng gây liệt chi.

Phòng ngừa đau vai gáy bên trái

Để phòng tránh và ngăn ngừa tái phát đau vai gáy bên trái, hãy lưu ý:

• Giữ tư thế đúng khi làm việc, không cúi đầu quá lâu, nên đứng dậy vươn vai sau mỗi 30–60 phút.
• Không ngủ gối quá cao, nên nằm nghiêng đổi bên hoặc nằm ngửa.
• Tập thể dục đều đặn, tăng cường cơ cổ – vai – lưng.
• Không bê vác vật nặng lệch vai, không xoay cổ đột ngột.
• Khám sức khỏe định kỳ, nhất là người trên 40 tuổi hoặc có bệnh lý xương khớp nền.

Kết luận

Đau vai gáy bên trái tuy không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng nếu kéo dài, tái phát thường xuyên hoặc kèm các triệu chứng bất thường khác, bạn cần được khám và điều trị sớm. Việc phát hiện đúng nguyên nhân, áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp và chủ động thay đổi lối sống chính là chìa khóa để kiểm soát cơn đau, phục hồi vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)